Cover

Pod Čornobohom – Unterm Czorneboh

Historiske powěsće a stawiznički z kónčin wokoło Bukec, wudał a z hornjoserbšćiny přełožił Marko Grojlich

Wobohaćejo rjad našich čitankow wěnuje so předležaca kniha dalšemu praserbskemu regionej: kónčinje na ranju Budyšina, kotrejež srjedźišćo je wona cyrkwina wjes, wo kotrejž Jan Radyserb-Wjela z wobdźiwanjom pisaše, zo »najdale do Serbow widźi«. Wudawaćel, Bukečan Marko Grojlich, je hrjebał w starych serbskich nowinach a w serbskej literaturje a je při tym na njemało zajimawostkow storčił, na zamyslenosć zbudźace podawizny, ale tež na tójšto žortnych powěsćow. Wubranym serbskim tekstam je přidał němski přełožk – dokelž njeje »hišće wšu nadźiju spušćił, zo so ludźo we wsach pod Čornobohom na swoje serbske korjenje dopomnja, zo je njeprěja, zo so snadź samo k nim přiznaja.« Kniha chce serbskim kaž němskim čitarjam na zabawne wašnje wuwědomić, zo bě te »serbske« tež w kónčinach dokoławokoło Bukec něhdy něšto cyle wšědneho.

Wopisowanje

Čitanski wurězk

Tydźenske Nowiny, dźeń 29. 10. 1853
Jeju kralowskej wysokosći princ Albert a jeho knjeni mandźelska princesna Karola wopytaštaj 25. oktobra horu Čornobóh. Na hori bě jimaj město Budyšin snědanje wuhotowało. Jako princ a princesna z Čornoboha deli k Wuježčanskej hajniskej chěži přińdźeštaj, ćehnješe jimaj ze sto porow młodych serbskich hólcow a holcow wobstejacy ćah napřećiwo. Ći sami běchu z wokolnych wsow, jako ze Šekec, z Mješic, Rachlowa, Trjebjeńcy, Bukec, Brězowa, Wysokeje, Žornosyk a z Błócan, rjenje z wěncami a wonješkami wudebjeni a spěwachu ducy serbski spěw »Hišće Serbstwo njezhubjene«. Dźowka k. gmejnskeho prjódkstejerja Ruzle z Wysokeje wobroći so na princa a princesnu z hrónčkom a potom buchu kralowskimaj wysokosćomaj žnjenski wěnc a korbik běrnow kaž tež korbik sadu, dwaj tykancaj, na deńčku ležacaj, a křińca butry přepodate. Princ Albert wotłama ruče kruch tykanca a jědźeše jón ze swojej mandźelskej, tež wzaštaj pozdźišo wšo sobu do Drježdźan. Potom bu jimaj serbski spěw spěwany, po čimž princ Albert požadaše, zo bychu ći młodźi ludźo rejwali. Knjeni princesna chcyše tež zwotprědka z jednym serbskim hólcom rejwać hić a běše tehodla hižom swój płašćik wotpołožiła, ale dokelž dyrbješe so swojeje chabłateje strowoty dla starobliwje na kedźbu brać a bě na łuce za jeje ćeńke stupnje jara mokre, duž wona zaso wot tajkeho wotmyslenja wotstupi. Mjez rejemi dawaštaj sebi kralowskej wysokosći někotrych gmejnskich prjódkstejerjow prjódkstajeć a rěčeštaj z nimi po serbsku. Skónčnje so jimaj wjeletawzynthłósna sława wunjese, a pod spěwanjom »Toh krala žohnuj Bóh« wjezeštaj so do Pomorc, hdźež so do kralowskeho železniskeho wozu sydnyštaj a do Drježdźan wotjědźeštaj.

Zusatzinformation

ISBN 978-3-7420-2230-1
rěč artikla němsce, hornjoserbsce
bibliografiske daty 2. nakł. 2022, 312 s., wobrazy a faksimile, kruta wjazba
tema Łužica

artikl na składźe

čas dodawanja (dźěłowe dny): 2-3

18,90 €
inkl. 7% wobr. dawka, k tomu kóšty dodawanja

Wopisowanje

Čitanski wurězk

Tydźenske Nowiny, dźeń 29. 10. 1853
Jeju kralowskej wysokosći princ Albert a jeho knjeni mandźelska princesna Karola wopytaštaj 25. oktobra horu Čornobóh. Na hori bě jimaj město Budyšin snědanje wuhotowało. Jako princ a princesna z Čornoboha deli k Wuježčanskej hajniskej chěži přińdźeštaj, ćehnješe jimaj ze sto porow młodych serbskich hólcow a holcow wobstejacy ćah napřećiwo. Ći sami běchu z wokolnych wsow, jako ze Šekec, z Mješic, Rachlowa, Trjebjeńcy, Bukec, Brězowa, Wysokeje, Žornosyk a z Błócan, rjenje z wěncami a wonješkami wudebjeni a spěwachu ducy serbski spěw »Hišće Serbstwo njezhubjene«. Dźowka k. gmejnskeho prjódkstejerja Ruzle z Wysokeje wobroći so na princa a princesnu z hrónčkom a potom buchu kralowskimaj wysokosćomaj žnjenski wěnc a korbik běrnow kaž tež korbik sadu, dwaj tykancaj, na deńčku ležacaj, a křińca butry přepodate. Princ Albert wotłama ruče kruch tykanca a jědźeše jón ze swojej mandźelskej, tež wzaštaj pozdźišo wšo sobu do Drježdźan. Potom bu jimaj serbski spěw spěwany, po čimž princ Albert požadaše, zo bychu ći młodźi ludźo rejwali. Knjeni princesna chcyše tež zwotprědka z jednym serbskim hólcom rejwać hić a běše tehodla hižom swój płašćik wotpołožiła, ale dokelž dyrbješe so swojeje chabłateje strowoty dla starobliwje na kedźbu brać a bě na łuce za jeje ćeńke stupnje jara mokre, duž wona zaso wot tajkeho wotmyslenja wotstupi. Mjez rejemi dawaštaj sebi kralowskej wysokosći někotrych gmejnskich prjódkstejerjow prjódkstajeć a rěčeštaj z nimi po serbsku. Skónčnje so jimaj wjeletawzynthłósna sława wunjese, a pod spěwanjom »Toh krala žohnuj Bóh« wjezeštaj so do Pomorc, hdźež so do kralowskeho železniskeho wozu sydnyštaj a do Drježdźan wotjědźeštaj.

Zusatzinformation

ISBN 978-3-7420-2230-1
rěč artikla němsce, hornjoserbsce
bibliografiske daty 2. nakł. 2022, 312 s., wobrazy a faksimile, kruta wjazba
tema Łužica